Okun Bölümleri Nelerdir?
Okun türlerini ve farklarını yazılarımızda yeri geldikçe belirtiyoruz. Okun bölümleri dediğimizde ise buradan iki anlam çıkarmak mümkün gibi duruyor: okun parçaları veya okun kısımları anlaşılabilir. Bu yazımızda her ikisinden de bahsedeceğiz.
Okun Parçaları Nelerdir?
Ok temelde 4 ana parçadan oluşur:
Her parçanın yanında geleneksel okçuluktaki karşılıkları yazılmıştır, zira bu kullanımlarının yer yer daha fazla karşımıza çıktığı da oluyordur. Bu kısımlardan herhangi birinin eksik olması sonucu ok, tanımından çıkacaktır ve doğru kombinasyonla kullanılmaması durumunda da işlevini yitirecektir.
Kısaca bu tanımları ele alalım;
Şaft (Gövde)
Şaft aslında okun kendisidir. İçi dolu veya boş malzemeden olmaktadır. Yay ve atış tarzına göre malzemesi, bunların yanında okçunun kol boyuna göre de ağırlığı ve esnekliği değişmektedir. Karbon, alüminyum, cam elyaf (fiberglas) ve ahşap olarak binbir çeşit ok şaftı bulunmaktadır. Örneğin, menzil atışları yapan geleneksel okçular sedir ağacından yapılmış şaftları çok severken, bir salon makaralı okçusu alüminyumdan şaşmayabilir.
Tüy (Yelek)
Tüy ilerleyen okun stabilitesini sağlayan elemandır. Genellikle inç cinsinden ifade edilir ve amaca göre plastikten imal edilebilir veya hindiden elde edilebilir. Mesafe arttıkça rüzgar direncinin artma ihtimali de artar ve okun az etkilenmesi için tüy boyu kısaltılır. Dolayısıyla yine benzer örneği verecek olursak, menzilci kemankeş çok kısa yelek tercih ederken, salon makaralısı beş inç boyunda tüyleri tercih edebilir.
Uç (Temren)
Okun ataletini sağlayan kritik elemanıdır. Dönerek ilerleyen okun arka kısım stabilitesini tüy sağlıyorken öndeki stabilizasyonu ise uç yapmaktadır. Çok ağır veya çok hafif uçların kendi içlerinde dezavantajı vardır. Dolayısıyla yine amaca göre şekil alan bir kullanımdan bahsediyoruz. Adaptöre vidalı geçen, şafta dıştan geçmeli olan, yapıştırmalı olan, merkezden yerleştirilen veya sıcak yapıştırıcıyla oturtulan türleri olduğu gibi bunlar kendi içlerinde de ağırlık açısından ayrılır. Şaft kalınlık standartlarında olması gerektiği gibi, tutarlı atışlar için uçların da tutarlı olması gerekir.
Arkalık (Gez)
Okun el değen kısmı arkalığı ise hem okla hem de yayla uyumlu olması gereken diğer bir kısımdır. Kirişten gelen kuvveti oka dengeli aktaran, kirişi ne boğan ne de gevşek tutan bir ayarda olması gereken arkalık, diğer parçalar gibi geleneksel okçulukta farklı şekilde, gez diye anılır ve aslında gez ifadesi olimpikte de kullanıldığı için ufak bir karışıklık da yaratmış olur. Tarza göre arkalığın cinsi gibi takılış yönü de fark gösterir. Üstten veya içe geçmeli tipleri ve dıştan yapıştırmalıları vardır.
Böylece çok temel seviyede bilgi verme amaçlı olarak okun parçalarından bahsettik.
Okun bölümlerinden bahsederkense tamamen geleneksel Türk okçuluğu özelinde ilerlemek gerekmektedir. Zira okun bölümlerinin isimlendirmesi konusundaki araştırmamız genellikle geleneksel Türk okçuluğu özelinde yoğunlaşıyor. Ünsal Yücel’in mükemmel eseri "Türk Okçuluğu” kitabında aktardığı üzere; Okun kısımlarına insan vücuduna benzerilerek değişik adlar verilir. Türk okları şaft boyunca değilen kalınlıkta, endamlı oklardır. Ok, 24 eşit kısma bölünmüştür.
Okun Bölümleri
Baş: Gez kertiğinden itibaren ilk 4 kısma denir. İnceden kalına doğru seyreder.
Boyun: Başla Göğsün kesiştiği noktadır. Boğaz da denir.
Göğüs: Baş bitiminden göbeğe, yani okun en kalınlaştığı noktaya kadar olan kısma denir
Göbek: Endamlı okun en kalın olduğu yere denir. Yaklaşık olarak okun ortasına denk gelir
Baldır: Okun ortasından son ⅓’lük kısmına denir, kalından inceye doğru gider.
Ayak: Okun temrene kadar giderek daha da incelen yaklaşık son ⅓’lük kısmına denir.
Okunuzun yukarıdaki herhangi bir parçasını arıyorsanız doğru adres ok parçaları kategorimize bakmanızı, tavsiyemizi almak istiyorsanız bizi aramanızı rica ederiz. Her zaman olduğu gibi, eğitim almadıysanız kesinlikle eğitim alarak temel kararlarda eğiticilere güvenmeniz en doğrusu olacaktır. Bu vesileyle doğru kursu bulmak isteyenlere özel haritamızı size sunmaktan mutluluk duyarız.